Dersin Adı |
Kodu |
Yarıyılı |
T+U |
Kredisi |
AKTS |
MANTIKSAL PROGRAMLAMA ve UZMAN SİSTEMLER |
0504705 |
GÜZ |
3-0 |
3 |
4 |
Ön Koşul Dersler |
Yok |
Dersin Dili |
Türkçe |
Dersin Türü |
Seçmeli |
Dersin Koordinatörü |
Yrd.Doç.Dr. Ömer AKGÖBEK |
Dersi Veren |
Yrd.Doç.Dr. Ömer AKGÖBEK |
Dersin Yardımcıları |
Yok |
Dersin Amacı |
Mantık programlama için kullanılan programlama dilleri, bilgi tabanlarından kural tabanlarının oluşturulması ve Uzman Sistem hazırlamada kullanılan temel algoritmaların verilmesi amaçlanmakta ve örnek bir uzman sistem hazırlayarak öğrencilerin konu ile ilgili pratik bilgilerinin pekiştirilmesi hedeflenmektedir. |
Dersin Öğrenme Çıktıları |
Yapay zeka ve uzman sistemlerin kullanım amaçları verilerek öğrencinin konu ile ilgili bilgilendirilmesi sağlanır, Bilgi mühendisliği, bilgi tabanlarının nasıl oluşturulduğu, bilginin elde edilmesi ve bilginin nasıl sunulacağı konularında öğrenciler gerekli bilgi birikimine sahip olurlar, Uzman sistem hazırlamada kullanılan disiplinler ve disiplinlerde kullanılan algoritmaların çalışma mantığını öğreterek öğrencilerin konu ile ilgili pratik bilgilerinin pekişmesine katkıda bulunmak, ID3, C4.5, RULES ve REX gibi algoritmalarla bilgi tabanlarından kural tabanını oluşturmak, Güncel programlama dilleri (C++, C#, Delphi, Prolog vb) yardımıyla örnek uzman sistem hazırlama ve gerçek verilerle test ederek öğrencinin hem mantık programlama konusunda bilgi becerini artırmak hem de çalışan bir uzman sistem hazırlamasını sağlamak, Uzman sistem hazırlamada kullanılan Prolog programlama dilinin temellerini öğrenen öğrencilerin bu programlama dili ile yazılım geliştirmeleri beklenir. Öğrencilerden yapılan değerlendirmelerde uzman sistemlerin hazırlanması ve çıkarım mekanizmasının hazırlanması konularında problem çözmeleri beklenir. |
Dersin İçeriği |
Temel kavramlar: çıkarsama makinesi, bilgi tabanı, bilgi edinimi, bilgi temsili ve kontrolü, otomatik muhakeme, belirsizlik temsili, pratik problem çözme. Uzman sistemlerinin pratik ve teorisinin gelişimi. Uzman sistem araçları. Bilinen uzman sistem örnekleri. Uzman sistem tasarımı için yazılım araçları ve mimarileri. Uzman sistem tasarım uygulama ödevi. |
Haftalar |
Konular |
1 |
Uzman Sistem nedir? Yapay zekada uzman sistemlerin yeri ve kullanım alanları |
2 |
Bilgi Mühendisliği, bilgi tabanlarının kurulma aşamaları |
3 |
Bilginin elde edilmesi ve bilgi tutarlılığının test edilmesi ve zıtlıkların kontrol edilmesi |
4 |
Bilginin sunulma yöntemleri |
5 |
Uzman Sistemlerin genel yapısı (uzman, kural tabanı, çıkarım mekanizması) |
6 |
Uzman sistemlerin tasarlanması aşamaları |
7 |
ARASINAV |
8 |
Olasılık teorisi, bulanık mantık, makine öğrenmesi ve yapay sinir ağları yöntemi ile uzman sistemlerin tasarlanması |
9 |
Prolog programlama dili programlamaya giriş |
10 |
Prolog programlama dili özellikleri |
11 |
Prolog programlama dili komut yapıları |
12 |
Örnek uzman sistem hazırlama (proje çalışması) |
13 |
Örnek uzman sistem hazırlama (proje çalışması) |
14 |
FİNAL SINAVI |
Genel Yeterlilikler |
Temel olarak uzman sistemlerin kullanım amaçları, kullanım alanları, bilgi tabanlarını hazırlama ve bilgi tabanlarından kural tabanlarını oluşturma teknikleri, bu teknikleri kullanarak gerçek veri kümelerinden bilgi elde etme ve bu bilgiyi kullanma, prolog ve diğer programlama dilleri ile örnek uzman sistem hazırlayabilme ve bunları kullanma konularında bilgi sahibi olmak. |
Kaynaklar |
1. Durkin, John, Expert Systems: Design and Development, ISBN 0-02-330970-9, Prentice Hall, Englewood Cliffs, NJ, 1994 2. Öztemel E, Yapay Sinir Ağları, Papatya yayıncılık, İstanbul, 2003. 3. Aydın Y. S., Prolog Programlama ve Uzman Sistemler, Sistem Yayıncılık, İstanbul 2000 |
Değerlendirme Sistemi |
Ara sınav : %40 Final : %60 Projeler : Ödevler : Duyurularak yapılabilir. |